- AUGUSTA Vindelicorum
- AUGUSTA Vindelicorumceleberrima et pervetusta German. superioris urbs, ad consluentes Lecci et Vindae, quam vulgo Wertham vocant, sita, post funestam Varianam cladem, subactis Vindelicis, ab Octaviano Augusto expugnata, restaurata, aucta et 3. Romanorum milibus ad habitandum tradita est. Factum id an. Urb. Cond. 739. hinc Augustae nomine insignita: Augustoburgi item: a Cl. Tiberio dem Cl. Drusi fratte, qui Vindeliciam in provinciae formam redegit, Augusta Tiberia vocitata. Hungari postea eam invaserunt, quibus ab Othone primo gravi praeliô fusis, Romano imperio restituta est. Ex provinciali Imperialis reddita, a Friderito I. Imperat. A. C. 1162. Conradô postea ultimô Duce Sueviae datâ ingenti argentivi, in plenam libertatem aslerta est, A. C. 1266. cûm prius Fridericus II. advocatiam urbis et praefecturam regionis, filio suo Conrado Regi et hic Conradmo reliquisler. Tum demum ipsa sibi Senarum legit et Civitatis Curatores, urbisque praefectos libere creare coepit. Sub Patriciis fuit, usque ad A. C. 1368. postmodum, turbis obortis, Democratice gubernata est, usque ad A. C. 1548. quô pristinum ius, Caroli v. auctoritate, ad Patritiosrediit: qui immunitatis a vectigalibus privilegiô simul urbem ornavit; posteaquam a Rodolfo I. Adolpho, Alberto, Ludovico, Carolo IV. Ruperto, Friderico I. Maximiliano I. Imperatorib. plura alia accepisset. De quibus vide Limnaeum Enucl. l. 4. c. 4. In insignibus eius, Strobilus est viridis, in scuto rubro et candido; de quo vide Marc. Velserum, de insignibus urbis Augustanae. Exigui territorii caput; unum tantum pagum, extra urbis moenia possidere refert Oldenburgerus in Limmaeo Enucl. l. 4. c. 5. Ceterum sumptuosissimis aedificiis, plateis amplis ac nitidis, moeniis, aggeribusque munitissimis, celeberrimis negotiatorum commertiis, politiae ideâ, incolis opnlentissimis, et diligenti pauperum curâ nobilitatur. Vulgo Augspurg. Sed inprimis celebre huic urbi nomen, a Confessiane Augustana, de qua post. Episcopalis sub Archiepiscopo Moguntino. Inter Episcopos inprimis clarus Huldericus ille, qui Nicolao I. Pontifici Romano Caelibatum per Galliam Germaniamque strenue promoventi, fortiter restitit, epistolâ ad eum doctissimâ scriptâ, obtinuitque A. C. 860. ut libertas coniugii sacerdorum intemerata manerer, per annos ferme 200. Vide Chemnit. de Caelib. Contra quam epistolam, cum Bruno itidem Augustanus Episcopus ab italis subornatus scripsislet, circa A. C. 998. misere â clericis caesus est, Idem. Huc Lutherus, ad Caietanum Cardinal. ire iussus, comparuit, A. C. 1518. ast cum non rationibusm, sed minis agi secum videret, ad Pontisicem, et hiuc ad Concilium provocavit. A' Principîbus dein Euangelieis Confessio, a Philippo Melanchthone scripta, et ab eodem, cum Luthero, per Iohannen Saxoniae Ducem Carolo V. Imperatori die 25. Iunii, A. C. 1530. oblata, ab urbe, Augustanae nomen sumpsit: cui ipsa utbs A. C. 1533. sese addixit; usque ad A. C. 1547. quô Imperator in Comitiis armatis petiit, ut Principes omnes Tridentinae synodo se submitterent, remplô primariô Augustae, quôd fuisser Lutheranismô pollurum, expiatô. Sed A. C. 1555. sub Ferdinando, vices absentis fratris in Imperio agente, Pax religiosa concessa, tum urbi, tum reliquis in Imperio Euangelicis, frustra ob decretum hoc excandescente Panlô IV. Imo eodem loci cnfirmata est, A. C. 1558. a Ferdinando iam Imperatore qui ipse S. Cenam sub utraque specie Viennae administrari curavit. Post haec, Frideticus III. Elector Palatin. incassum renitenteCommendonô, Legarô Pontific. ab Augusto Saxoniae Electore pro membro et socio Confessionis Augustanae agnitus, atque ab Imperatore ad pacem Religionis admissus est, A. C. 1566. Consensus etiam Confessionis huius, cum Bohemica et Helvetica Sendomiriae initus, A. C. 1570. et Syncretismus hic consirmatus est, A. C. 1595. m synodo Thorunii celebratâ: PostquamUniversalem pacem inter Ecclesias Augustanas et Helveticas facturus Henricus Navarrae Rex postmodum Rex Galliae factus, et Magni elogiô insignitus, eô fine amplissimam legationem A. C. 1583. in Angliam, Belgium, Daniam et Germaniam misillet, non eô succeslu, quem quidem speraverat. Sic liberô Religionis exercitiô gavisa urbsest, usque ad A. C. 1629: in quod demum plene, per Instrumentum Pacis A. C. 1649. restituta est, prout Religio A. C. 1624. ibi viguit. Vide Sleidan. l. 7. Caelestinum de Comitiis August. tom. 4. Thuan. Histor. Monstrelet. Cosmogr. l. 3. Hic quoque iam olim Concilium habitum, A. C. 740. et 952. cui Germaniae, Galliae, et Longobardiae Proceres interfuerunt. Vide Baronium, Spondan. etc. et de Confessione August. in specie Wendelin. Theol. et Polit. longitud. 33. 00. latitud. 48. 15.
Hofmann J. Lexicon universale. 1698.